Hartwig Julia ur. 1921 w Lublinie, poetka, eseistka, tłumaczka, autorka książek dla dzieci. Autorka zaledwie kilku tomów wierszy, które pozwoliły jej jednak zająć ważne miejsce w krajobrazie polskiej współczesnej literatury. Nie poddająca się jednoznacznym zaszeregowaniom, zajmuje miejsce osobne, nie ulegając twórczym modom i snobizmom.
Jednym z wyznaczników jej poezji jest niechęć do przyjęcia całościowej wizji świata, jednej tonacji emocjonalnej. W swych subtelnych, wyrafinowanych (choć jednocześnie zawsze dążących do bycia zrozumiałymi dla czytelnika) utworach niejednokrotnie łączy przeciwieństwa. Powadze przeciwstawia ironię, rozpaczy – ekstatyczną radość istnienia. Wiersze rozwijające oniryczne, pełne obrazów wizje sąsiadują z umiejętnym przywołaniem konkretu czy na poły mistycznym rozbłyskiem, ukazującym wewnętrzną strukturę widzialnej rzeczywistości. Kryje się za tym intelektualna dojrzałość, wiedza o tym, iż bogactwa danego nam świata, w jego jasnych i ciemnych obszarach, nie sposób sprowadzić do jednej formuły, osądu, programu.
Posługuje się zazwyczaj formą dopracowaną i “uspokojoną”, unikającą chaosu i przypadkowości. Jest jednym z nielicznych polskich poetów mistrzowsko posługujących się prozą poetycką, poeme en prose. Na ten fakt miał zapewne wpływ jej wieloletni związek z literaturą francuską. Hartwig tłumaczyła m.in. utwory Apollinaire’a, Rimbauda, Maxa Jacoba, Cendrarsa i Supervielle’a, opublikowała monografie Apollinaire’a i Gerarda de Nerval. Jest też autorką przekładów z języka angielskiego, zwieńczonych w 1992 roku obszerną antologią …opiewam nowoczesnego człowieka. Antologia poezji amerykańskiej, przygotowaną wraz z nieżyjącym już Arturem Międzyrzeckim, poetą, prywatnie mężem Julii Hartwig.
Wielokrotnie przebywała na stypendiach we Francji i Stanach Zjednoczonych, otrzymała liczne nagrody, m.in. Fundacji A. Jurzykowskiego, Thornton Wilder Prize przyznawaną przez Translation Center at Columbia University, austriacką nagrodę poetycką im. Georga Trakla. Mieszka w Warszawie.
Sprzeczność jest moim żywiołem, prawem, o które wojuję. (Julia Hartwig)
Bibliografia:
- tomy wierszy i prozy poetyckiej:
- Pożegnania, Warszawa: Czytelnik, 1956.
- Wolne ręce, Warszawa: PIW, 1969.
- Dwoistość, Warszawa: Czytelnik, 1971.
- Czuwanie, Warszawa: Czytelnik, 1978.
- Dziennik amerykański, Warszawa: PIW, 1980.
- Chwila postoju, Kraków: WL, 1980.
- Obcowanie, Warszawa: Czytelnik, 1987.
- Czułość, Kraków: Znak, 1992.
- Nim opatrzy się zieleń, Kraków: Znak, 1995.
- Zobaczone, Kraków: a5, 1999.
- Przemija postać świata, Warszawa: Prószyński i S-ka 1999.
- Zawsze od nowa, Warszawa: Twój styl, 1999.
- Zawsze powroty – dzienniki podróży, Warszawa: Sic!, 2001.
- Nie ma odpowiedzi, Warszawa: Sic!, 2001.
- monografie:
- Apollinaire, Warszawa: PIW, 1962.
- Gerard de Nerval, Warszawa: PIW, 1972.
- twórczość dla dzieci:
- Jaś i Małgosia [współautor: A. Międzyrzecki], Warszawa 1961.
- Przygody Poziomki [współautor: A. Międzyrzecki], t. 1, 2, Warszawa: Nasza Księgarnia,1961, 1964.
- Tomcio Paluch [współautor: A. Międzyrzecki], Warszawa 1962.
- Wielki pościg [współautor: A. Międzyrzecki], Warszawa: Nasza Księgarnia, 1969.
- Zguba Michałka, Warszawa: Nasza Księgarnia, 1969.
- reportaże:
- Z niedalekich podróży, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1954.
tłumaczenia:
francuski:
Apollinaire, Paris: Mercure de France, 1972.
czeski:
Apollinaire, Odeon, 1966.
rosyjski:
Apollinaire, Moskwa: Progress, 1971.
węgierski:
Apollinaire, Gondat, 1968.